دفترهای مدیریت پروژه از نظر ساختار، نقش و پاسخگویی انواع مختلفی دارند. اینطوری نیست که یه جور PMO به کار همهی شرکتها و سازمانها بیاد. نوع و تکامل PMO با توجه به «بلوغ مدیریت پروژه سازمانی» تغییر میکنه. بلوغ مدیریت پروژه سازمانی ترجمهی Organizational Project Management Maturity و به طور خلاصه OPMM است. مدلهای OPMM این امکان رو به شما میدهند که سطح قابلیتهای مدیریت پروژه در شرکت رو ارزیابی کنید که میتونه از سطح مقدماتی تا سطح پروتفوی استراتژیک باشه. انستیتوی مدیریت پروژه آمریکا میگه: «شرکت هایی که بلوغ بیشتری دارند باید انتظار دیدن مزایای ملموسی رو داشته باشند که شامل اینها میشه: بهتر انجام شدن پورتقوی پروژهها، کارایی که از تخصیص بهتر منابع میاد، و افزایش پایداری و تکرارپذیری فرایندها».
با توجه به سطح بلوغ و تکامل، گروه گارتنر متوجه شد که کارکرد PMO در طول زمان تغییر میکنه و در نهایت به این 3 مرحله بلوغ یا مدلهای PMO رسیدند:
1. مدل لایت (Lite): جایی که بیشتر دفترهای مدیریت پروژه ازش شروع میکنند. مسئولیت این بخش محدود به جمعآوری اطلاعات با توجه به روشها و استانداردها است.
2. مدل مربی (Coach): در این حالت دفتر مدیریت پروژه مسئول هماهنگی ارتباطات است. پروژهها و افراد رو با خدمات مشاورهای و آموزش به شکل فعالانه پایش و پشتیبانی میکنه.
3. مدل مدیر (Manager): جایی که PMO مسئولیت سازمانی در قبال همهی پروژه ها داره. حاکمیت اونها تا جایی است که شاید حتا پروژهای رو مستقمین مدیریت کنند.
اندرسون در مقاله ای در سال 2007 به این نتیجه رسید که توسعه دفتر مدیریت پروژه مثل مدل کلاسیک چرخه عمر است. بلوغ در PMO و سازمان در یک زمان افزایش پیدا میکنه. مدل اونها پیشنهاد میکنه رشد باید شامل این 3 فاز باشه:
- توسعه رویکرد و ابزارهای عمومی برای مدیریت پروژه
- معرفی فرایندهای حاکمیت و تضمین کیفیت
- پیاده سازی مدیریت واقعی پرتفولیوی پروژه
عملکرد و تمرکز PMO در هر کدوم از این 3 فاز متفاوته. هر چه بلوغ مدیریت پروژه بیشتر میشه، دفتر مدیریت پروژه به فاز بالاتری میره. این رشد از پشتیبانی پروژههای مستقل با استانداردها و روش ها شروع میشه و به پشتیبانی مدیریت عالی در رسیدن به اهداف استراتژیک و انتخاب و اولویتبندی پروژهها میرسه.